W marcu br. w ramach projektu Erasmus+ Pani Barbara Linke wzięła udział w szkoleniu na temat niemieckiego systemu oświaty „The German Education System: Study Visit in Berlin”. W projekcie uczestniczyli nauczyciele z Czech, Portugalii i Singapuru. W czasie pobytu w Berlinie odwiedziła trzy szkoły: Hermann-Scherr-Schule, Leopold-Ullstein-Schule oraz Hein-Moeller-Schule. Miała możliwość poznania jak funkcjonuje dualny system oświaty w praktyce. Wszystkie szkoły należą do zespołu (Oberstufenzentrum), składającego się z Berufschule – 2 lata, Berufsfachschule – 3 lata i Fachberufsschule – 3,5 roku.
Duale Ausbildung czyli dualny system kształcenia polega na tym, że młodzież realizuje obowiązek szkolny w zakresie przedmiotów obowiązkowych takich jak: j. niemiecki, matematyka, języki obce, wf, wiedza obywatelska w szkole, natomiast wiedzę teoretyczną i praktyczną w zakresie przedmiotów zawodowych bezpośrednio w zakładach pracy. To firma, a nie szkoła odpowiada za przebieg nauki. Pracodawca ma obowiązek przygotowania uczniów do zdania egzaminów zawodowych. które organizują Izby Przemysłowo Handlowe. W zależności od wybranego zawodu nauka trwa od 2 do 3,5 lat. Uczeń zawiera kontrakt ze swoim pracodawcą i szkołą. W czasie nauki otrzymuje wynagrodzenie od 800 do 1200 Euro oraz dodatkowe ubezpieczenie społeczne.
System dualny uznany jest za fenomen na skalę światową, ponieważ przynosi korzyści państwu, pracodawcom i uczniom, kształtuje politykę społeczno- ekonomiczną i gospodarczą Niemiec. Jest to również w praktyce system niezwykle elastyczny, ponieważ z jednej strony szybko dostosowuje się do wymagań stale zmieniającego się rynku pracy, z drugie zaś strony koncentruje się na uczniu, który ma możliwości podejmowania decyzji na każdym etapie kształcenia. Naukę w systemie dualnym mogą podejmować absolwenci szkół głównych, gimnazjów, szkół specjalnych, szkół realnych i szkół zawodowych, bez względu na uzyskane oceny. Dużą wagę przywiązuje się do pomocy uczniom w ostatnich i przedostatnich klasach w zakresie doradztwa zawodowego. W 2021 roku powstała aplikacja https://www.berufenavi.de/ – bank informacji niezbędnych do podjęcia decyzji dotyczącej wyboru zawodu i co za tym idzie odpowiedniej szkoły i ścieżki kształcenia.
Zajęcia lekcyjne w Berlinie odbywają się w blokach 1,5 godzinnych, przerwy trwają od 20 do 30 minut. Materiał realizowany jest głównie metodą projektu, uczniowie samodzielnie lub w grupach rozwiązują zadania omówione wcześniej przez nauczyciela. Dużą wagę przywiązuje się do nauki logicznego myślenia i praktycznego rozwiązywania problemów. Wiele sal lekcyjnych wyposażonych jest w nowoczesne lekkie meble,które umożliwiają dostosowanie przestrzeni do określonych form i metod pracy niezbędnych do realizacji tematu zajęć. Nauczyciele nie stawiają ocen do dzienników z uwagi na ochronę danych osobowych. Wyniki nauczania i postępy omawiane są przez nauczycieli bezpośrednio z uczniem.Wadą systemu dualnego jest to, że uczniowie w młodym wieku zaczynają pracę i mają mało czasu na naukę przedmiotów ogólnych.
W szkołach zawodowych realizowany jest skutecznie program integracyjny skierowany do mniejszości narodowych i uchodźców.Obejmuje on naukę języka niemieckiego i wiedzy obywatelskiej w klasach (Willkommensklassen) oraz naukę zawodu (IBA – Integracyjne kształcenie zawodowe).
Niemiecki dualny system kształcenia stał się impulsem dla wielu krajów europejskich, w tym również Polski do dyskusji na temat reformy oświaty i szkolnictwa zawodowego.